CẢM NHẬN CHUYẾN THĂM MỸ CỦA TỔNG BÍ THƯ NGUYỄN PHÚ TRỌNG

         Vậy là tròn đúng 01 năm (7/2014-7/2015) kể từ khi Trung Quốc buộc phải rút giàn khoan (xâm nhập trái phép) khỏi thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam –Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có chuyến thăm và làm việc tại Mỹ. Chỉ cần quan sát hoạt động của báo chí và truyền thông trong nước và quốc tế những ngày qua cũng đủ thấy tầm quan trọng, mức độ “hot” của sự kiện đặc biệt này. Lần đầu tiên người đứng đầu của một Đảng Cộng sản mà lại là Đảng duy nhất nắm ngọn cờ lãnh đạo toàn xã hội của một quốc gia (vốn không đội trời chung và căm thù Mỹ sâu sắc trong quá khứ), đến thăm chính thức Mỹ theo lời mời của Tổng thống Mỹ và được đón tiếp theo nghi lễ trang trọng nhất giành cho các nguyên thủ quốc gia. Cũng lưu ý rằng Việt Nam cũng là nước đầu tiên và duy nhất trên thế giới buộc Mỹ phải thua trận và rút về nước (trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam) trong sự nhục nhã (1973). Có lẽ cũng vì nhiều lý do đặc biệt đó mà ngay khi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng bước vào phòng Bầu dục, Tổng thống Obama đã chỉ tay vào đồng hồ và cười rất tươi như muốn chia sẻ với Tổng Bí thư, hãy lưu giữ lại thời khắc lịch sử đặc biệt này cho cả 2 nước. Có thể nói chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đánh dấu một bước ngoặt mới trong quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với Mỹ và các nước Phương Tây. Nếu sự kiện bình thường hóa quan hệ Việt Nam- Mỹ (1995) mới chỉ là khúc dạo đầu cho mối quan hệ ấm lên giữa Việt Nam và Mỹ sau nhiều năm thù hận và khác biệt về ý thức hệ, thì chuyến thăm của Tổng Bí thư lần này mới thực sự mở ra một trang mới trong quan hệ ngọai giao giữa 2 nước: thực chất  hơn, tin cậy hơn, toàn diện hơn và hiệu quả hơn. Như vậy, chỉ trong vòng chưa đầy 3 tháng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có 2 chuyến thăm chính thức tới 2 cường quốc, 2 nền kinh tế nhất, nhì của thế giới. Trong bối cảnh quốc tế, khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, đặc biệt tình hình Biển Đông. Các học giả, các chính khách, các trung tâm nghiên cứu, bình luận các sự kiện chính trị- xã hội chắc chắn sẽ có nhiều điều để phân tích, đánh giá khác nhau xung quanh sự kiện này. Dưới góc độ là một công dân, con dân đất Việt chúng ta thật sự vui mừng, phấn khởi và tin tưởng vào đường lối đối ngoại hòa bình, hợp tác, hữu nghị, đa dạng hóa, đa phương hóa… của Đảng và Nhà nước ta trong một thế giới mở và phức tạp như hiện nay. Tuy nhiên, vẫn còn đó sự kỳ vọng và những nỗi lo. Trước hết là sự kỳ vọng, sự mong đợi vào hành động thực tế của mỗi bên sau tuyên bố chung (đầy tốt đẹp, tin cậy, trách nhiệm) của mỗi chuyến thăm. Hành động phải thật sự nhất quán, nói phải đi đôi với làm (đặc biệt là các nước lớn). Sự thuyết phục lớn nhất đối với nhân dân mỗi nước về kết quả của chuyến thăm là ở hành động chứ không phải chỉ ở lời nói.Chính vì vậy, điều này luôn là sự kỳ vọng lớn nhất. Đi liền với sự kỳ vọng là nỗi lo. Nỗi lo “nói một đằng, làm một nẻo”; “miệng nam mô, bụng bồ dao găm” của lãnh đạo cấp cao sau chuyến thăm. Nhân dân Việt Nam vốn chẳng lạ gì với cách hành xử của người “đồng chí’; “người bạn” Trung quốc thời gian vừa qua. Chỉ trong vòng chưa đầy 3 năm (2013-2015), đã có không dưới 3 lần, ngay sau chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao 2 nước Việt –Trung với những tuyên bố chan chứa tình “hữu nghị” và sự “hiểu biết”, “tin cậy” lẫn nhau, Trung quốc đã ngay lập tức hành xử theo kiểu “tiền hậu bất nhất”; “nói lời chẳng giữ lấy lời”… Xin dẫn chứng: tháng 5 năm 2014 Trung Quốc ngang nhiên đưa giàn khoan HD 981 xâm nhập trái phép vào vùng biển, thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam sau chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng; gần đây nhất là những tuyên bố và việc làm thiếu trách nhiệm ở Biển Đông, vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế và chủ quyền biển đảo của Việt Nam ngay sau chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Trung Quốc (4/2015). Lãnh đạo cấp cao Trung quốc là vậy, còn Tổng thống và chính phủ Mỹ thì sao? Thực tế thời gian tới sẽ là câu trả lời chính xác và có sức thuyết phục nhất. Mỹ hay Trung Quốc sẽ làm người Việt Nam thất vọng với cách hành xử như đã nói ở trên!!??